راههایی که ایدز به ما منتقل میشود را بشناسیم
|راههایی که ایدز به ما منتقل میشود را بشناسیمReviewed by balanian on Oct 9Rating: راههایی که ایدز به ما منتقل میشود را بشناسیم
راههایی که ایدز به ما منتقل میشود را بشناسیم
تمام مواردی که باید از راه های انتقال بیماری ایدز بدانید:
برای اینکه بتوانید خود را در برابر ایدز محافظت کنید، لازم است که از راههای انتفال HIV آگاهی پیدا کنید. این اطلاعات برای سلامتی شما و دیگران بسیار مهم و با ارزش است. بیماری ایدز ٬ مسری و بسیار خطرناک است و در تمام جهان وجود دارد. برای درمان قطعی ایدز هیچ دارو و یا واکسنی وجود ندارد.
با توجه به این که راه های انتقال عمدتاً با رفتار انسان مرتبط هستند، آموزش به منظور ترویج رفتارهای ایمن، نقش اساسی دارد. هدف آموزش در این بیماری به طور عمده بر تغییر رفتارهای مخاطره آمیز، کاهش خطر تماس و انتقال، کاهش اضطراب روانی-اجتماعی و کمک به بیماران برای تطابق با مراقبت های مورد نیاز معطوف می باشد. با توجه به وجود خطر بالقوه برای همه ی آحاد جامعه، ضروری است آموزش به صورت فراگیر انجام شود.
راههایی که ایدز به ما منتقل میشود را بشناسیم
راه های انتقال HIV شناخته شده و محدود است. این راه ها عبارتند از :تماس جنسی، تماس با خون و ترشحات و انتقال از مادر به کودک. خطر انتقال در این راه ها، با هم یکسان نیست.
تماس جنسی محافظت نشده
عمده موارد عفونت اچ آی وی در سراسر دنیا (تقریبا ٧۵ درصد) در نتیجه رابطه جنسی محافظت نشده است. هرفعالیت جنسی که اجازه دهد مایع منی (همچنین شامل مایعی که قبل ازمنی خارج می شود) و اسپرم وترشحات واژن یا خون (شامل خون قاعدگی) ازفرد دارای عفونت به جریان خون فرد دیگری وارد شود می تواند اچ آی وی و سایر عفونت های منتقل شونده از راه جنسی را منتشرکند. مسیر ورود این مایعات بدن به جریان خون فرد دیگر میتواند از این راه ها باشد:
١. لایه پوشاننده ی (مخاط) واژن و کانال مقعدی
٢. منفذ سر آلت تناسلی مردان
٣. گسستگی درسطح پوست مانند بریدگی یا خراش یا التهاب وخون ریزی لثه یا زخم یا جراحت باز
هر عمل جنسی محافظت نشده با فرد مبتلا به ایدز که بدون استفاده از کاندوم است شریک مبتلا نشده را در خطر ابتلای اچ ای وی قرار می دهد. میزان خطر می تواند با عوامل زیر مشخص شود:
١. وجود سایر عفونت های آمیزشی
٢. جنس و سن شریک جنسی مبتلا نشده
٣. نوع عمل جنسی انجام شده
۴. مرحله بیماری در شریک مبتلا شده
۵. بیماری زایی سوش اچ آی وی در هر مورد
وجود بیماریهای مقاربتی مثل سوزاک، سفلیس و همچنین زخمهای دستگاه تناسلی خطر آلودگی را چند برابر خواهد کرد. بدیهی است اگر شما و یا همسرتان به عفونت ایدز مبتلا نباشید از راه جنسی به این بیماری مبتلا نخواهید شد.
بعضی از دلایل حاکی از آن می باشد که از طریق روابط جنسی دهانی نیز ممکن است فرد دچار عفونت HIV گردد.
گفتنی است که احتمال انتقال عفونت HIV از مردان آلوده به زنان در طول ارتباط جنسی به مراتب بیش از انتقال این عفونت به مردان می باشد و مایع منی آلوده ممکن است برای چند روز در واژن زن باقی بماند. سلولهای ناحیه دهانه رحم نیز دارای استعداد زیاد برای ابتلا به عفونت ایدز هستند.
ابتلای افراد به عفونت HIV از طریق ارتباط جنسی معمول در بسیاری از کشورهای افریقایی و برخی از مناطق آمریکای جنوبی مشاهده می شود.
اگر چه در ایالات متحده این انتقال بیشتر از طریق روابط میان افراد همجنس باز صورت گرفته است، ولی در پسران جهان بیش از ۷۵% موارد انتقال عفونت HIV از طریق داشتن روابط جنسی معمول با فرد آلوده بوده است که این روند در کشور آمریکا و کانادا به سرعت رو به رشد می باشد.
بسیاری از زنان در آمریکا از طریق داشتن روابط جنسی با مردان آلوده به ایدز دچار این بیماری می شوند هر چند که این مردان معتاد به مواد مخدر تزریقی نمی باشند.
همجنس بازی از روشهایی است که موجب ابتلای افراد به عفونت HIV می شود؛ به ویژه شخصی که مفعول واقع شده است، در معرض بیشتری از این آلودگی قرار دارد زیرا آلت تناسلی فرد موجب پارگی لایه های داخلی مقعد شده و این امر موجب می گردد تا ویروس ایدز که درون مایع منی قرار دارد به راحتی وارد جریان خون شود.
سوالاتی درمورد نحوه انتقال ایدز
آیا HIV از طریق رابطه جنسی دهانی منتقل میگردد؟
انتقال HIV در طی رابطه جنسی دهانی برای هر دو فرد فاعل و مفعول با احتمال کم وجود دارد.
احتمال انتقال از فرد مفعول HIV مثبت به فاعل سالم در صورتی امکانپذیر است که فاعل در تماس با ترشحات جنسی (مایع منی یا ترشحات واژن) یا خون (خون عادت ماهانه یا زخمی در ناحیه تناسلی یا مقعدی) مفعول به بریدگی – زخم یا جراحت یا منطقه ملتهبی در دهان یا گلوی فرد فاعل برسد.
پوشش دهان و گلو در برابر عفونتهای ویروسی همانند ایدز بسیار مقاوم است و اگر فرد سالم باشد امکان انتقال محتمل نیست. بعلاوه امکان انتقال از مفعول HIV مثبت به فاعل سالم، در طی رابطه جنسی دهانی، خیلی کم است دلیل آن هم این است که میزان HIV موجود در بزاق دهان بسیار بسیار کم است و به اندازه ای نیست که منجر به آلودگی فرد مقابل گردد. تنها خطر در این حالت ممکن است بخاطر وجود زخم خونریزی دهنده یا لثه خونریزی دهنده در فرد مبتلا به ایدز باشد که خون را به مخاط دستگاه تناسلی یا مقعدی و یا زخم و جراحتی که ممکن است فرد سالم مقابل داشته باشد، منتقل کند.
ریسک انتقال ایدز از فرد آلوده از طریق رابطه جنسی دهانی بسیار کمتر از ریسک آن در طی Anal یا Vaginal است. تعیین دقیق میزان ریسک انتقال ایدز در نتیجه رابطه جنسی دهانی بسیار مشکل است چراکه اکثر افرادی که رابطه جنسی دارند تنها منحصر به رابطه جنسی دهانی نمی شود و فرمهای دیگر رابطه جنسی (آنال یا واژینال) را هم شامل می شود بنابراین تعیین اینکه انتقال HIV از طریق رابطه جنسی دهانی بوده یا فرمهای دیگر رابطه جنسی، بسیار مشکل است.
نهایتا اینکه عوامل متعددی ریسک انتقال ایدز از طریق رابطه جنسی دهانی را افزایش می دهند منجمله زخمها و جراحات دهانی- خونریزی لثه – زخمهای تناسلی – سوراخ کردن دهان (oral piercing) و حضور همزمان دیگر بیماریهای جنسی.
خطر انتقال ویروس ایدز از طریق تماس دهانی با آلت تناسلی مردانه
خطر بالقوه:
در تماس دهانی با آلت مردانه به شکل “نظری” خطر انتقال برای شریکی که تماس دهانی را انجام می دهد (کسی که آلت را با دهان خود تحریک می کند) وجود دارد. بدلیل اینکه آلودگی از طریق ترشحات پیش ازمنی و منی به دهان راه پیدا می کند.
برای شخصی که آلت وی بوسیله دهان شریک جنسی اش تحریک می شود نیز، از نظر “نظری” خطر انتقال آلودگی وجود دارد به دلیل آن که آلودگی مستقیماً از ترشحات دهان بوسیله خراش، بریدگی روی پنیس و همچنین از طریق منی با خون تماس پیدا می کند.
خطر مستند:
البته میزان خطر به مراتب بسیار کمتر از خطر تماس جنسی مقعدی و واژینال است. ضمناً ویروس اچ. آی. وی می تواند به شخص دریافت کننده انتقال پیدا کند حتی در مواقعی که انزال صورت نگرفته و مایع منی خارج نشده باشد.
خطر انتقال ویروس ایدز در تماس دهانی با واژن (عضو جنسی زنانه)
خطر بالقوه:
در تماس دهانی با عضو جنسی زنانه به شکل “نظری” خطر انتقال برای شریکی که تماس دهانی را انجام می دهد (کسی که واژن را با دهان خود تحریک می کند) وجود دارد. بدلیل اینکه مایعات مهبلی آلوده و خون واژن آلوده می تواند به داخل دهان راه پیدا می کند. (این مسئله محدود به خون دوران قاعدگی نمی شود.)
برای خانمی که عضو جنسی وی بوسیله دهان شریک جنسی اش تحریک می شود نیز، از نظر “نظری” خطر انتقال آلودگی وجود دارد، اگر ویروس و یا خون آلوده ازمایعات دهان و به واژن و زخم های مهبلی و یا دیواره واژن تماس پیدا کند.
خطر مستند:
میزان خطر انتقال اچ. آی. وی در این مورد نیز به مراتب بسیار کمتر از خطر انتقال ویروس از طریق تماس جنسی مقعدی و واژینال است. در هر صورت در چندین مورد گزارش شده از انتقال ویروس ازطریق دهان، بیشتر تماس دهانی با واژینال گزارش شده است.
همانطور که می دانید یکی از اصلی ترین راه های انتقال ایدز ، رابطه ی جنسی است. یکی از سوالاتی که برای بسیاری از زوج ها پیش می آید این است که آیا ایدز از طریق رابطه دهان با واژن انتقال می یابد؟ این امر تا حد زیادی خطر ابتلا به ایدز را بالا می برد زبرا مایعات مهبلی آلوده می توانند این ویروس را انتقال دهند.
خطر انتقال ویروس ایدز در تماس دهانی با مقعد
خطر بالقوه:
در تحریک دهانی مقعد نیز به شکل “نظری” خطر انتقال برای شریکی که تماس دهانی را انجام می دهد (کسی که مقعد را با دهان خود تحریک می کند) وجود دارد. بدلیل اینکه این عضو در معرض خون آلوده قرار دارد که از ضایعات، ترشحات و خونی که بر اثر برش، زخم و یا خراش در اطراف مقعد پدید می آید به داخل دهان راه پیدا می کند.
برای شریک جنسی که مقعد وی بوسیله دهان دیگری تحریک می شود نیز، از نظر “نظری” خطر انتقال آلودگی وجود دارد، اگر ویروس و یا خون آلوده ازمایعات دهان و با مقعد تماس پیدا کند.
خطر مستند:
مواردی مستدل ومستند از انتقال بوسیله تماس دهانی با مقعد ثبت شده است.
مادر مبتلا به ایدز و وضعیت جنین
سرایت ایدز از مادرآلوده به جنین در داخل رحم و یا انتقال به کودک درطی دوران شیردهی
ویروس ایدز از مادر آلوده به کودک ممکن است در دوران حاملگی، هنگام وضع حمل یا کمی بعد از زایمان انتقال یابد.میزان سرایت آلودگی از مادر به کودک ۵تا ۷درصد است. آلودگی در بچه هایی که به روش سزارین به دنیا آمده اند نیز دیده شده است.
شیر دادن یکی از راههای سرایت آلودگی است. ولی چون احتمال آن کم و مزایای تغذیه با شیر مادر بسیار زیاد است ، اکثراً توصیه می شود که مادر به فرزند خود شیر بدهد.
البته با وجود داروهای خاص٬ شانس این انتقال بسیار کاهش می یابد هر چند در بسیاری از کشورهای در حال پیشرفت و فقیر، چنین داروهایی در دسترس نیست.
حدود۳۵-۲۵ درصد (یک سوم) نوزادانی که از مادر آلوده به ویروس ایدز متولد می شوند ، قبل از تولد ، هنگام تولد و یا در دوران تغذیه از شیر مادر آلوده می گردند. در کودکان ، آلودگی به ویروس ایدز به سرعت به طرف ایجاد بیماری ایدز پیشرفت می کند و شانس زنده ماندن کودک هم کم است .
نکات مهمی درمورد استفاده از سرنگ
استفاده مشترک از سرنگ و سوزن آلوده جهت تزریق
استفاده از سرنگ و سوزن آلوده بطور اشتراکی در معتادین تزریقی، یکی دیگر از راههای سرایت آلودگی است که حدود ۱۲ درصد موارد موارد انتقال را شامل می شود. در واقع پس از انتقال از راه تماس جنسی ، دومین رقم شیوع بیماری از طریق استفاده از سرنگ و سوزن آلوده است.
چون استفاده از مواد مخدر عملی غیر قانونی است و اکثر افراد معتاد دارای وضع مالی بسیار بدی هستند ، در نتیجه از سرنگهای استفاده شده دیگران استفاده می کنند و از این طریق اگر شخصی آلوده به ویروس ایدز باشد ، به راحتی آلودگی را منتقل می کند.
برخورد تصادفی با سوزن آلوده به عفونت HIV (گاهی اوقات این امر در مراکز پزشکی اتفاق می افتد) موجبات ابتلای افراد به عفونت ایدز را فراهم می آورد .
خالکوبی با سوزن آلوده؛ سوراخ کردن گوش بوسیله سوزن و وسایل آلوده؛ استفاده از مسواک و تیغ ریش تراش شخص بیمار؛ درمانهای دندانپزشکی، ختنه و یا جراحی های دیگر با وسایل آلوده از دیگر موارد انتقال HIV می باشد.
سرایت از طریق خون و فرآورده های خونی
سرایت از طریق خون و فرآورده های خونی
در اوایل دهه ۱۹۸۰ عفونت HIV به سرعت میان افرادی که به علت ابتلا به بیماری هموفیلی مجبور به تزریق خون بودند افزایش پیدا نمود. افراد مبتلا به هموفیلی در هنگام خونریزی٬ خونشان منعقد نمی شود.به همین علت هنگام آسیب دیدگی مقدار زیادی خون از بدنشان خارج می شود. در اوایل شیوع اپیدمی ایدز بیش از نیمی از ۲۰۰۰۰ فرد مبتلا به هموفیلی دچار عفونت HIV گردیدند. در میان دهه ۱۹۸۰ آزمایش تشخیص آنتی بادی HIV (این آزمایش وجود عفونت HIV را مشخص می نمود) دردسترس عموم قرار گرفت و بانک خون نیز آغاز به شناسایی خونهای اهدایی نمود. از سال ۱۹۸۷ به بعد دیگر هیچ فرد مبتلا به هموفیلی به علت تزریق خون دچار عفونت HIV نگردید.
اگر چه تزریق خون یکی از مواردی بود که افراد دچار عفونت HIV می شدند ولی هیچ فردی از طریق اهدای خون به این عفونت مبتلا نگردید. زیرا هنگام اهدای خون از سوزنهای یکبار مصرف استفاده می شد و نیز خونهای تزریقی قبلا از نظر وجود HIV بررسی می گردید.
آیا ایدز از طریق گزیدگی منتقل میشود ؟
ایدز از طریق حشرات منتقل نمی شود حتی در مناطقی که شیوع ایدز بالاست و پشه هم زیاد است مثل مناطق آفریقایی باز هم ثابت نشده که گزش حشره راهی برای انتقال ویروس ایدز باشد. چندین دلیل وجود دارد که حشرات انتقال دهنده ایدز نیستند.
یکی از دلایل این است که وقتی پشه فردی را میگزد خون فرد گزیده شده قبلی که در سیستم گوارشش وجود دارد را وارد بدن فرد دوم نمی کند بلکه بزاق خود را از طریق نیش وارد پوست فرد دوم می کند.
بزاق پشه دارای موادی است که مانع بند آمدن خون می شود و نیز مکیدن خون را برای پشه آسانتر می کند بنابراین انتقال خون به فرد دوم صورت نمی گیرد و فقط ممکن است بزاق حشره وارد بدن فرد دوم شود که بزاق عامل انتقال ایدز نیست. اجزای دهانی حشره و بزاق هم فقط ممکن است مقادیر بسیار اندکی خون را در خود نگه دارد، ضمن اینکه خون افراد مبتلا به ایدز همیشه سطح بالایی از ویروس را ندارد پس در کل ریسک بسیار کمی دارد که بزاق پشه خونی باشد.
علاوه بر این ویروس ایدز مدت بسیار زیادی در بدن حشره زنده نمی ماند چون به خاطر آنزیمهای دستگاه گوارش حشره ویروس ایدز قدرت تکثیر و امکان زنده ماندن در بدن او را ندارد.
دلیل دیگر این است که به اعتقاد حشره شناسان حشرات گزنده مثل پشه بلافاصله پس از گزش یک فرد به دنبال طعمه دیگر نمیروند و مدتی استراحت می کنند تا خون مکیده شده هضم شود. در این مدت ویروس HIV از بین میرود. همه این دلایل نشان می دهد نباید نگران انتقال ویروس HIV از طریق حشرات باشیم.
منبع: نمناک