روشهای درمان آلرژی وحساسیتهای فصلی

آلرژی‌های فصلی، یکی از انواع شایع آلرژی‌هاست.حساسیت فصلی یکی از مشکلاتی است که برخی از افراد در فصل بهار و پاییز به آن مبتلا می‌شوند.

ژنتیک از موثر‌ترین عوامل ابتلا به حساسیت است.به عبارت ساده‌تر، اگر یکی از والدین به هر نوعی از آلرژی مبتلا باشد، ابتلای یک فرزند از ۳ فرزندش به این بیماری دور از انتظار نخواهد بود. در صورتی که هر دو والد به حساسیت مبتلا باشند، احتمال ابتلای ۷ فرزند از ۱۰ فرزند آن‌ها به این مشکل وجود دارد.

علائم آلرژی شامل آبریزش بینی، ریزش اشک، سرفه، عطسه و اشکال در تنفس، گرفتگی بینی، عطسه، آب ریزش از بینی و چشم‌ها، خارش و تورم پوست، پوست خشک و قرمز و حتی بروز جوش‌های پوستی است که بستگی به واکنش افراد نسبت به آن ماده آلرژی زای خاص دارد.

هر چقدر تماس فرد با ماده آلرژی زا بیشتر باشد، بیشتر احتمال دارد که نسبت به آن حساسیت نشان دهد.

حساسیت فصلی در چشم موجب ورم ملتهبه بهاری قرمزی، تورم و اشک ریزش و حساسیت به نور، در دستگاه تنفسی فوقانی باعث گرفتگی، خارش و آب ریزش بینی و در دستگاه تحتانی تنفسی موجب سرفه، احساس کمبود هوا خس ،تنگی نفس و در بینی احساس خارش در بینی و گلو ، سقف دهان و گوشها، کاهش تمرکز و احساس ناخوشى و خستگی و عصبی شدن است.

روشهای درمان آلرژی وحساسیتهای فصلی

مکانیسم واکنش آلرژیک چیست؟

بعد از آن‌که فرد در معرض ماده‌ی آلرژن قرار گرفت، نوع خاصى از آنتى بادى به نام «امینو گلوبولین E» و یا «IGE» در بدن او ترشح مى‌شود. در افراد سالم میزان و سطح IGE بسیار کم است. حال آنکه در خون افرادى که واکنش نشان داده‌اند؛ این میزان درحد قابل توجهى بالا مى‌رود.
در بدن ما سلول‌هاى خاصى به نام «مست سل‌ها» و «بازوفیل»ها وجود دارند که در واکنش‌هاى آلرژیک دخیل هستند.
IGE تولید شده در اثر تحریک پى در پى در مقابل آلرژن‌ها به سطح این سلول‌ها متصل مى‌شود و متعاقب آن، دیواره‌ی سلولى را سوراخ کرده باعث آزاد شدن مواد مختلفى مى‌شود.

این مواد باعث انقباض عضلات صاف مى‌شود و بسته به مسیر و محل ورود آلرژن و محل واکنش آن، نشانه‌هاى متفاوتى از جمله موارد زیر بروز می‌کند:
ورم ملتهمه‌ی چشم: شما به عنوان یک بزرگ‌سال، احتمال دارد واکنش‌هاى فوق را بیش‌تر در چشمان‌تان نشان دهید که علایم آن بیش‌تر هم‌راه با ورم غشای مخاطى بینى است و گله و شکایت اصلى مبتلایان مربوط به خارش چشم آن‌هاست که اگر با آسم هم‌راه شود؛ مى‌تواند باعث مسدود شدن راه هوا به شش‌ها شود که هم‌راه با تنفس سخت و سنگین و صداى خس خس بروز مى کند.
اگزما: کسانی‌که از اگزما رنج مى‌برند؛ پوست‌هاى حساسى پیدا مى‌کنند که خارش و سوزش دارد. در این گروه از افراد، فاکتور حساس بودن والدین نقش مهمى دارد و بیش‌تر آن‌ها والدینى داشته‌اند که در بروز واکنش‌هاى آلرژیک، «اگزما» را بروز داده‌اند. این علایم را بیش‌تر در طرفین آرنج، زیر زانو، روى گردن، قوزک پا، مچ دست و پشت دست‌ها مى‌توان دید و در بسیارى از بیماران آسیب پوست به علت خارش شدید آن، با عفونت‌هاى باکتریایى هم ‌راه مى‌شود.

 پاک کردن هوای اطراف خود

می‌توانید در محیط کار و زندگی خود از دستگاه تصفیه هوا استفاده کنید تا از ورود ذرات گردوغبار، گرده گیاهان و هر آنچه که در هوای اطراف ایجاد حساسیت می‌کند، به دستگاه تنفسی جلوگیری شود. می‌توانید با پاک کردن هوای محیط اطراف خود، زمینه را برای بروز آلرژی به حداقل میزان ممکن برسانید.

روشهای درمان آلرژی وحساسیتهای فصلی

تمیز کردن پادری به طور مرتب

پادری‌ها معمولا در بیرون از منزل استفاده می‌شوند، اما در جلوی دستشویی، حمام و حتی اتاق‌ها هم به کار می‌روند. پادری‌ها به خصوص پادری‌های بیرون از منزل، مملو از خاک، گردو غبار، قارچ و میکروب می‌باشند و اگر برای مدت طولانی شسته نشوند، مواد حساسیت زا از آنها وارد هوا شده و علائم آلرژی را در افراد تشدید می‌کند.

 استفاده از ترکیب لیمو ترش و عسل

مقداری لیموترش را با مقداری آب و عسل مخلوط کنید. این ترکیب را صبح ها، به صورت ناشتا در فصولی که آلرژی دارید، مصرف کنید. مصرف این ترکیب به نرم شدن گلو کمک زیادی می‌کند و خلط پشت حلق را که سبب ناراحتی افراد مبتلا به حساسیت می‌شود از بین می‌برد.همچنین این ترکیب قابلیت دفع سموم بدن را دارد. علاوه بر این منبع خوبی از ویتامین ث می‌باشد.

استفاده از گیاه اکالیپتوس

اکالیپتوس به طور طبیعی به عنوان کاهش‌دهنده انواع التهاب، مخصوصا التهاب تنفسی استفاده می‌شود.نحوه استفاده از آن به این صورت می‌باشد که ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری برگ خرد شده گیاه اکالیپتوس را با یک فنجان آب جوش مخلوط کنید. سپس دمنوش آن را بنوشید. التهاب ناشی از بروز حساسیت در افراد با این روش کاهش پیدا می‌کند. لازم به ذکر است که برگ این گیاه در عطاری‌ها و فروشگاه‌ها قابل دسترسی و خریداری است.

 عدم مصرف غذاهای آلرژی‌زا

در فصولی که آلرژی دارید، سعی کنید از مصرف غذاهای حساسیت زا خودداری کنید، زیرا علائم آلرژی را در شما بدتر می‌کنند.غذاهای تند و پر ادویه، میوه و سبزیجاتی مانند کیوی، بادمجان و گوجه فرنگی از جمله موادی هستند که علائم حساسیت را در بسیاری از افراد تشدید می‌کنند.

علائم آلرژی چیست؟

• علائم بینی: آبریزش بینی، گرفتگی بینی، عطسه های مکرر و خارش بینی
• علائم چشمی: خارش چشم، قرمزی، تورم، اشک ریزی و حساسیت به نور
• علائم تنفسی: احساس کمبود هوا و تنفس همراه با صدای خس خس
• علائم عمومی در بدن: خستگی و عصبی شدن

شایعترین علامت در این بیماران عطسه های مکرر است که برای مدت طولانی گریبانگیر این افراد می شود. علاوه بر آن، گرفتگی بینی و آبریزش بینی نیز از دیگر علائم این بیماری است.

این بیماری به اسامی مختلف نامیده می شود از جمله حساسیت فصلی، حساسیت بهار، حساسیت به گروه گیاهان نامیده می شود.این بیماری، جزء بیماریهای شایع به شمار می رود همچنین این بیماری با آسم نیز همراهی دارد و مواردی که فرد در آن به هر دو بیماری مبتلا است کم نیست.

اگر چه هنوز علت این که چرا آلرژی در برخی افراد بیشتر شایع است، معلوم نیست، ولی استعداد ابتلا به آلرژی (واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن) معمولاً در افراد بعضی از خانواده ها بیشتر است. هیچ کسی با بیماری آلرژی متولد نمی‌شود، ولی زمینه ابتلا به آن، ارثی است.

آلرژی‌ها معمولاً در دوران کودکی شروع می‌شوند، ولی ممکن است در هر سن دیگری هم آغاز شوند. میزان حساسیت‌ها با افزایش سن کاهش می‌یابد، ولی ممکن است بعدها مجدداً عود کند.با دوری از مواد آلرژی زا و مصرف منظم داروها تحت نظر پزشک، می‌توان آلرژی را کنترل و درمان کرد.

خوراکی های آلرژی کش

پس از رعایت نکات ساده باید به سراغ خوراکی هایی بروید که می توانند شما را در راه مقابله با آلرژی همراه کنند. این خوراکی ها با موادی که دارند کمک به سزایی به شما خواهند کرد و همچنین از نظر پزشکان نیز تایید شده است.

ماست

اولین گزینه ای که باید در فصل بهار به سمت ان بروید و بیش از پیش استفاده کنید ماست است. لبنیات برای از بین بردن آلرژی گزینه های بسیار مناسبی هستند و می توانید از آن ها استفاده کنید. ماست با داشتن خواص پروبیوتک می تواند نقش به سزایی در مقابله با باکتری ها و بیماری های مختلف داشته باشد. ماست سیستم بدن را تقویت می کند و یکی از بهترین گزینه های برای مقابل با آلرژِی است.

ادویه

ادویه یکی از بخش های اصلی هر غذایی است و بودن آن در غذا می تواند باعث خوشمزه و خوش طعم شدن غذا شود از این رو باید در همه خوراکی ها به نوعی حضور داشته باشد. در فصل بهار استفاده از ادویه های تند مانند فلفل را بیشتر کنید تا از شر آلرژی ها در امان باشید. غذاهای تند در این فصل گزینه های بسیار خوبی برای از بین بردن آلرژی هستند.

ماهی

گزینه بعدی که باید فصل بهار را با آن همراه کنید ماهی است. وج.د امگا-۳ در این خوراکی بیش از همه در این فصل به درد شما می خورد جایی که دیگر با خوردن ماهی بسیاری از علائم آلرژی برطرف میشود. در کنار ماهی بهتر است از غذاهای دریایی به طور کلی بیشتر استفاده کنید.

سیب

میوه ها نیز بخش آخری هستند که می توانند به شما در مقابل آلرژی کمک کنند. سیب اولین و بهترین گزینه ای است که می توانید از آن استفاده کنید. روزانه یک سیب از سوی بسیاری از پزشکان برای سلامتی توصیه می شود و در این فصل این توصیه به اجبار تبدیل می شود. اگر واقعا قصد آن را دارید که از آلرژی در امان باشید روزانه یک سیب را فراموش نکنید.

توصیه‌های مراقبت از خود

– هنگامی که میزان گرده گیاهان در هوا زیاد است، از منزل خارج نشوید که اغلب در بعد از ظهرهای خشک و خنک این گونه است، ولی میزان این گرده‌ها در هوای سرد و مرطوب (بعد از باران) به طور عجیبی کاهش می‌یابد.

– هنگام راه رفتن بر روی چمنزار و انبوه برگ‌های ریخته شده از درختان به صورتتان ماسک بزنید، زیرا در این حالت، گرده گیاهان و اسپور قارچ‌ها در هوا زیادند.

– هنگام رانندگی، تهویه ماشین را روشن کنید تا مانع از ورود هوای بیرون به داخل ماشین که مملو از مواد آلرژی زاست شود.

مواقعی که در اطراف شهر هستید، پنجره‌های ماشین را ببندید. زمانی که در فضاهای بسته ای مانند خودروها قرار دارید باید شیشه ها را به طور کامل بالا بیاورید تاکمتر در معرض گرده ها قرار بگیرید.

– اگر نسبت به حیوانات آلرژی دارید، آنها را داخل اتاق نیاورید و هنگام دست زدن به آنها ماسک بزنید، یا اینکه در کل، حیوانی در منزل نگه ندارید.

– اگر نسبت به گرد و غبار حساسیت دارید، کف اتاق‌ها را با جاروبرقی جارو بزنید و با دستمال مرطوب، گرد و خاک وسایل را پاک کنید.

– اگر کولرتان آبی است حتماً باید هر سال پوشال آن را عوض کنید،زیرا رشد قارچ ها در پوشال و تنفس آن موجب تشدید آلرژی می شود، ولی اگر از کولر آبی استفاده می کنید احتمالا به سرما آلرژی دارید، بهترین راه پیشگیری این است که در معرض باد مستقیم کولر قرار نگیرید، استفاده از آنتی هیستامین بهترین راه است.

– شست و شوی بینی با سرم نمکی به باز ماندن راه های هوایی کمک زیادی می‌کند، استفاده از درمان موضعی اسپری های بینی بسیار کمک کننده است، ۲ هفته قبل از شروع علایم با کمک درمان کم عارضه و کم هزینه ی اسپری ( کرومولین سدیم )، می توانید از بروز علایم پیشگیری کنید.

– اگر می‌توانید باید محل زندگیتان را تغییر دهید، در غیر اینصورت باید از ماسک فیلتر دار استفاده کنید، ۲ هفته قبل از شروع علایم با کمک درمان کم عارضه و کم هزینه اسپری ( کرومولین سدیم )، می توانید از بروز علایم پیشگیری کنید، از اسپری های موضعی بینی هم می‌توانید استفاده کنید.

– افرادی که دچار خلط گلو هستند و مکرراً احساس صاف کردن صدا دارند و احساس وجود خلط می کنند، اغلب هیچ مشکلی در ریه و سینوس ندارند و مشکل اصلی برگشت اسید معده است که معمولاً با پرهیز غذایی و تغییر زمان خوردن و خوابیدن مشکلات به حداقل می رسد.

فرد اگر با مراجعه به پزشک حاذق علایم سینوزیت ، آلرژی و علایم ریوی رد شد، احتمالاً دچار رفلاکس اسید معده به مری است، باید غذای کم حجم و کم چرب استفاده کند، چای کمرنگ بخورد و مصرف مواد غذایی که حاوی مواد رنگی و افزودنی و نگهدارنده است مانند سوسیس ، کالباس، سس و نوشابه را محدود کند و ۲ ساعت قبل از خواب چیزی نخورد، هنگام خواب هم از ناحیه کمر به بالا شیب داشته باشد، با مصرف کوتاه مدت داروی آنتی اسید خلط و بوی دهان هم برطرف می شود.البته باید ابتدا بررسی شود در صورت تشخیص رفلاکس از این درمانها کمک بگیرد.

-از تهویه کننده‌های هوا و فیلترها استفاده کنید. در فصل آلرژی پنجره ها را ببندید و دستگاه تهویه را روشن کنید. در فضای خیلی مرطوب با استفاده از دستگاه رطوبت زدا هوا را خشک نگه دارید چون رطوبت زیاد باعث رشد هاگها و قارچ ها می شود و آلرژی را تشدید می کند.

– به جای فرش و قالی از کف پوش استفاده کنید. قالی ها محل تجمع گرد وغبار و گرده ها و سایر عوامل آلرژی زا هستند. کارهای باغ داری و گل کاری را به زمان پس از گرده افشانی و بعد از پایان فصل آلرژی موکول کنید.

– در صورتى که مى‌دانید به چه گرده گیاهى حساس هستید سعى کنید در فصل گرده افشانى آن گیاه از رفتن به محلهاى رویش آن گیاه خوددارى کنید. از عینکهاى آفتابى براى جلوگیرى از وارد شدن گرده‌ها به چشمهایتان استفاده کنید.

– اگر در محل زندگی‌تان گرده‌هاى گیاهى در فضا پراکنده مى‌شوند، درها و پنجره‌هاى اتاق خوابتان را در وسط صبح (حدود ساعت ۱۰) و ابتداى غروب (حدود ساعت ۷) بسته نگه دارید چرا که معمولاً در این ساعتها اوج گرده افشانى گیاهى صورت می‌گیرد.

– براى درمان علائم از قرصهاى آنتى هیستامین و اسپری‌هاى ضد التهابى بینى استفاده مى‌شود. اسپرى‌ها یا قطره‌هاى بینى ضد التهاب، با کاهش تورم پوشش درون بینى گرفتگى بینى را برطرف مى‌کنند. اسپرى‌ها یا قطره‌هاى بینى ضد آلرژى با پوشش بینى و چشم مانع اثر عامل آلرژی‌زا مى‌شوند.

– همچنین در موارد مقاوم از اسپری‌های بینی کرومولین سدیم استفاده می‌شود که با جلوگیری از آزاد شدن هیستامین در بدن از بروز علائم آلرژی ممانعت می‌کند. اگر گرفتگى بینى باعث ناراحتى چندانى نشود، قرص یا اسپرى‌هاى ضداحتقان خیلى مفید نیستند.

-نوشیدن مایعات عوارض حساسیت های تنفسی فصلی را کاهش می دهد رئیس مرکز بهداشت استان مرکزی گفت:نوشیدن زیاد مایعات در کاهش عوارض حساسیت های تنفسی فصلی و آثار آلرژی موثر است. نوشیدن مایعات فراوان میزان ترشحات تنفسی حساسیت را رقیق کرده و عامل حساسیت زا اثر کمتری بر بدن می گذارد.

– نگهداری گلدانهای کوچک در فضای منزل،پر پرندگان خانگی و نگهداری حیواناتی مانند جوجه،اردک،گربه،سگ و غیره در محیط زندگی افراد حساس به مواد آلرژی زا را با مشکل مواجه می کند.

– مهمترین راه برای درمان یا کنترل حساسیت‌های فصلی، از بین‌بردن عامل ایجادکننده حساسیت است. اگر واکنش‌های آلرژیک و ایمونولوژیک بیش از حد طبیعی، خفیف یا حتی متوسط باشند ممکن است برای درمان آن به استفاده از داروهای مختلف نیاز نباشد. یعنی متخصص برای سرکوب‌ سیستم ایمنی برای مدتی کوتاه و از بین‌بردن عوارض حساسیت، دارو تجویز می‌کند.

– مصرف مکمل‌های غذایی مختلف از جمله مکمل آهن، روی، کلسیم یا… نمی‌تواند باعث درمان یا حتی کنترل کامل آلرژی‌های فصلی شود. البته ممکن است برخی از موادغذایی بتوانند در تشدید یا تخفیف علایم حساسیت موثر باشند اما هیچ‌کدام از خوراکی‌ها و عناصر نمی‌توانند کاملاً باعث از بین رفتن این بیماری شوند. از طرف دیگر ما نمی‌توانیم خوراکی خاصی را معرفی کنیم و بگوییم که همه افراد مبتلا به حساسیت می‌توانند با حذف آن، بیماری خود را سرکوب کنند چون ممکن است نوع حساسیت به موادغذایی از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.

– فردی که به حساسیت فصلی مبتلاست یا سابقه ابتلا به آن را دارد، باید تا می‌تواند دور ادویه‌ها، غذاهای تند، بودار، خوراکی‌های فرآوری‌شده (مانند سوسیس، کالباس و…) و غذاهای سرخ‌کردنی را خط بکشد.

– البته به یاد داشته باشید که این غذا‌ها اصلاً نمی‌توانند عامل اولیه ابتلا به حساسیت فصلی باشند و مصرف آن‌ها ممکن است فقط شرایط فرد مبتلا به حساسیت را بد‌تر و علایم حساسیتش را شدید‌تر کند.

– بین خوراکی‌های مختلف، مصرف میوه‌ها و سبزی‌های تازه و آب می‌تواند کمی عوارض حساسیت فصلی را کاهش دهد.

– ممکن‌است مصرف برخی میوه‌ها مانند کیوی یا برخی از صیفی‌ها مانند بادمجان یا گوجه‌فرنگی باعث تشدید واکنش‌های آلرژیک شود. البته این موضوع به حساسیت‌های فردی هم مربوط است. یعنی گاهی برخی مبتلایان به حساسیت فصلی اصلا به میوه یا صیفی‌هایی که نام بردیم، حساسیت نداشته باشند یا برخی مبتلایان به میوه‌های بیشتری واکنش نشان دهند.

– آزمون‌های حذف موادغذایی از ساده‌ترین راه‌های کنترل و درمان حساسیت فصلی در افرادی است که برای اولین‌بار به این بیماری مبتلا شده‌اند. یعنی این افراد باید هر روز یکی از خوراکی‌های فصلی موجود در برنامه‌غذاییشان را حذف کنند تا به نتیجه موردنظر که‌‌ همان شناسایی خوراکی آلرژن است، دست پیدا کنند.

منبع: مجله ی اینترنتی دلگرم

مرجان امینی