کامل ترین مرجع در مورد گیاه سپستان و خواص بی نظیر میوه درخت سپستان
|بهتر است بدانید که درخت سپستان در نواحی جنوبی ایران، به خصوص کرانههای خلیج فارس پراکندگی دارد.البته سپستان گیاهی است درختی که اندامهای هوایی آن پوشیده از کرک وپرزهای خشن میباشد. در واقع برگهای آن متناوب و بدون گوشوارک بوده بیکرک، بیضوی منتهی به دمبرگ بلند، گلها دوجنسی پنجپر تشکیل شدهاز ۲ برچه پیوسته با گلی قیفی مجتمع بصورت گرزن فاصلهدار است. قابل ذکر است که میوه آن شفت است و میانبر چسبنده دارد. میوه شفت آن به بزرگی یک گیلاس می باشد.درختی است از تیره گاوزبان، زیبا و دارای میوه خوراکی. در ایران در کناره های خلیج فارس مخصوصاً در بندرعباس میروید و در این محل آنرا درخت انبو و در بقیه نقاط کشور سپستان می نامند.
قابل ذکر است که میوه این گیاه به اندازه آلوی کوچکی است و در درون آن شیرهای لزج و بیمزهاست که کاربرد دارویی دارد و علیه سرفه سودمند می باشد در پزشکی سنتی از سپستان به عنوان ملین، خلطآور و نرمکننده (به ویژه در رفع گرفتگی صدا) استفاده می نموده اند و مفید بوده است.گیاه سپستان در نواحی گرم زمین میروید و در دو نوع می روید. یک نوع آن میوه درشت دارد و هنگام رسیدن میوه، گوشت میوه سپستان از دانه آن جدا میشود. نوع دیگر سپستان میوه کوچک دارد و هنگام رسیدن گوشت میوه از دانه سپستان جدا نمی شود. این نوع از نوع اول سپستان شیرینیش بیشتر ولی ماده لعابی اش کمتر می باشد. در صورتی که نوع اول سپستان ماده لعابی بیشتر و شیرینی اش کمتر دارد. میوه سپستان هر دو نوع خوشه ای شکل است و هنگام رسیدن زرد رنگ و پس از خشک شدن سیاه رنگ می شود. بهترین نوع سپستان در بحرین میروید و بلندی درخت سپستان آن به چند متر میرسد. ساقه درخت سپستان سفید رنگ و شاخه های آن سبز رنگ و برگ های سپستان مدور و بزرگ و کمی خشن می باشد. بیشتر میوه سپستان مصرف داروئی دارد. طبیعت آن معتدل است. افرادیکه ریه هایشان خشک و خشن شده و سرفه های خشک میزنند و افرادی که تارهای صوتی شان ورم کرده و صدایشان گرفته و افرادی که عطش مفرد دارند می توانند میوه این گیاه را در دهان گذاشته و بمکند و یا خیسانده و از مایع آن کم کم بنوشند یا به هر دو طریق عمل کنند. میوه سپستان در معالجه تبهای گرم مزاج صفراوی همراه داروهای دیگر بسیار مصرف میشود و در ناراحتی های روده ای که در اثر افراط در مشروبات الکلی یا مشروبات گازدار و یا مصرف ادویه های تند حاصل شده اند و سایر خراش های دستگاه گوارش، خوردن لعاب سپستان یا اضافه کردن سپستان به داروهای دیگر بسیار مفید است.
بدنیست بدانید که سپستان همچنین موجب کاهش فشار خون شده و به راحتی از موسیلاژ آن در صنایع قرصسازی استفاده میگردد. واقعیت این است که افرادیکه ریه هایشان خشک و خشن شده و سرفه های خشک میزنند و افرادی که تارهای صوتی شان ورم کرده و صدایشان گرفته و افرادی که عطش مفرد دارند می توانند میوه سپستان را در دهان گذاشته و بمکند و یا خیسانده و از مایع آن کم کم بنوشند یا به هر دو طریق عمل کنند.قبل از پیدایش آنتی بیوتیک ها افرادی که مبتلا به سوزاک میشدند ضمن خوردن داروی اصلی سوزاک که امروزه نیز ارجحیت آن بر سایر داروها به اثبات رسیده، برگ های تازه سپستان را شب در آب خنک میخیسانیده اند و صبح آنرا له کرده و عصاره اش را ناشتا مینوشیده اند و از لعاب مینوشیده اند و از لعاب دانه آن نیز با آبدزدک در مجرای ادرار وارد میکرده اند در بهبودی سوزاک به داروی اصلی کمک مینموده است اما داروی اصلی سوزاک های کهنه داروئی است که با آبلیمو و تخم مرغ ساخته می شود که در قسمت های دیگر مجله پزشکی بی اس ام اس شرح داده خواهد شد.
لازم به ذکر است که میوه سپستان در معالجه تبهای گرم مزاج صفراوی همراه داروهای دیگر بسیار مصرف میشود و در ناراحتی های روده ای که در اثر زیاده روی در مشروبات الکلی یا مشروبات گازدار و یا مصرف ادویه های تند حاصل شده اند و سایر خراش های دستگاه گوار خوردن لعاب سپستان یا اضافه کردن سپستان به داروهای دیگر بسیار مفید و نافع است.برگ و میوه سپستان حاوی آلکالوئیدهای پیرالوزیدین، کومارین ها، ساپونین ها، ترپن ها و استرول ها است. در برگ ها مقدار بالایی کروم هم وجود دارد.مواد مهم روغن دانه ها اسیداولئیک، اسیدلینولئیک، اسیدبِهِنیک، اسیدآراشیدیک، اسیداستئاریک و اسیدپالمیتیک است.برگ و میوه سپستان حاوی آلکالوئیدهای پیرالوزیدین، کومارین ها، ساپونین ها، ترپن ها و استرول ها است. در برگ ها مقدار بالایی کروم هم وجود دارد.مواد مهم روغن دانه ها اسیداولئیک، اسیدلینولئیک، اسیدبِهِنیک، اسیدآراشیدیک، اسیداستئاریک و اسیدپالمیتیک است.
دم کرده گیاه سپستان برای کاهش سرفه استفاده می شود.
سپستان تشنگی را برطرف می کند.
از عصاره پوست درخت سپستان برای تسکین قولنج روده ها استفاده می شود.
جوشانده پوست درخت سپستان برای رفع سوء هاضمه و کاهش تب موثر است.
برگ های پودر شده آن به صورت موضعی برای تسکین سردرد و التیام جراحت ها به کار برده می شود.
جوشانده گیاه سپستان برای قطع اسهال موثر است.
سپستان داروی امراض کلیوی می باشد.
جوشانده سپستان گرفتگی صدا را برطرف می کند.
مصرف میوه گیاه سپستان به بیماران ریوی و طحال تجویز می شود.